رهبری نظام ـ همانطور که خود فرموده اند ـ یک انقلابی اند نه دیپلمات؛ صریح و صادقانه سخن می گویند نه پیچیده و معما. بنابرین جملات ایشان نیاز به توضیح و تفسیر ندارد اما ذکر چند نکته برای استفاده هرچه کاملتر از کیمیای کلامشان ضروری به نظر می رسد:

رهبری نظام ـ همانطور که خود فرموده اند ـ یک انقلابی اند نه دیپلمات؛ صریح و صادقانه سخن می گویند نه پیچیده و معما. بنابرین جملات ایشان نیاز به توضیح و تفسیر ندارد اما ذکر چند نکته برای استفاده هرچه کاملتر از کیمیای کلامشان ضروری به نظر می رسد:

1 ـ انتخابات در نگاه رهبری هم حق است و هم وظیفه.بنابرین تحقیق و شناسایی أصلح یک واجب شرعی است نه اینکه تنها حقی قابل اغماض باشد.

2 ـ بهترین راه شناسایی اصلح تطبیق ملاک ها بر رفتار و گفتار نامزدهاست. البته منظور ما از گفتار، برآمد کلی و جزئی سخنان قدیم و جدید یک نامزد است نه تیترهای تبلیغاتی که هنگام انتخابات بر روی رسانه قرار می گیرد.

3 ـ گفتمان صحیح در انتخابات، ملاک محوری و انتخاب اصلح است. اتکا به صرف مقبولیت و بالابودن در نظرسنجی ها، هیچ گاه مورد اشاره رهبری نبوده است. باید توجه داشت که محوریت دادن به نظرسنجی ها، با ملاک دهی توسط مقام معظم رهبری در تناقضی آشکار است.

4 ـ تعهد و ایمان رئیس جمهور گاهی به خصوصیات خارج از حیطه شخصیتی او باز می گردد. ریاست جمهوری برآیند جریان منتخب است نه شخص رئیس جمهور. ممکن است نتیجه روی کارآمدن شخصی اخلاقی و با تقوا که اطرافیانی ناسالم دارد، چیزی جز تباهی و فساد کشور نباشد. بنابرین شناخت جریانات حاکم بر کشور مسئله ای ضروری است. امید است که در شماره بعد، به این امر مهم بپردازیم.

5 ـ مدیریت و کارآمدی رئیس جمهور، شاخصه ای است که تا حدود زیادی معلول میزان استقلال یا وامداری شخص نسبت به اشخاص و جریانات مختلف است. بنابرین ائتلاف های انتخاباتی باید ائتلافی گفتمانی و ایمانی باشد نه نتیجه محور که تنها به دنبال کسب رأی بیشتر است. این نوع ائتلاف سیاسی که از طرفی با سهم خواهی و از طرفی دیگر با دادن وعده های مختلف همراه است،توان قاطعیت و کارآمدی فرد منتخب در دولت آینده را سلب می نماید خصوصا اگر جریان روی کارآمده اهل باندبازی و تسامح با هم حزبی ها باشد. دولتی که نتیجه چنین زد و بندی است، تا مدتها وامدار و بدهکار حمایتهای حامیان خود می باشد.

6 ـ مطلبی که به روشنی از فرمایشات رهبری استفاده می شود، نیاز رئیس جمهور به همراه داشتن دو خصیصه تعهد و تخصص است. در نگاه اسلام تعهد مقدم بر تخصص است. تخصص، مسئول بی تقوی را مصداق این بیت می کند که چو دزدی با چراغ آید گزیده تر برد کالا

این مسئله بدیهی، مخالفینی دارد که تنها در اندیشه پیشرفت و رسیدن به نتیجه بوده و در یک کلام منادی تفکر تکنوکراتی اند. سیره امیرمؤمنان علیه السلام بهترین شاهد بر رد این تفکر به حساب می آید. در نگاه ما، شخص متعهد هیچ گاه به سراغ منصبی که فاقد تخصص آن است، نمی رود.

7 ـ تفکر پیشرفت منهای عدالت و ثروت بدون مبارزه با فساد از نگاه رهبری مردود است. برخی تنها در پی شعار پیشرفت و رونق اقتصادی اند. متأسفانه به دلیل عملکرد منفی دولت در پاره ای از مسائل، شعار عدالت محوری و مبارزه با فساد، مشتری خود را از دست داده و فشار اقتصادی، گرایش مردم را به سمت گفتمان های صرف اقتصادی می برد.

امروز مخالفین هدفمند کردن یارانه ها که روزی این طرح را گداپروری و توزیع فقر می خواندند، همگی به نوعی شعار پیگیری این طرح را، وسیله کسب آراء خود کرده اند. این چرخش مخالفان جدی دولت، به خوبی شاهد تحلیل ماست.

امیدواریم درآینده این سنخ مباحث با بیانی شیوا روشن تر شود.

ملاک­های اصلحیت در نگاه مقام معظم رهبری

مؤمن و دور از فساد

مدیر و کارآمد

متعبّد

شجاع

مخلص

مردمی، درد آشنا و ساده­زیست

مجرّب

صمیمی

با حوصله و با نشاط

عدالت طلب وجدی در مبارزه با فساد

با کفایت و با اراده

آرمان خواه

مردم باید با چشم باز در این صحنه‏ى مهم حاضر شوند و إن شاء اللّه خداى متعال کمک کند و دلهاى مردم را هدایت کند تا فرد با کفایت، شجاع، بااخلاص، داراى روح مردمى، شاداب و بانشاط، مؤمن به هدفها و ارزشهاى انقلاب، مؤمن به مردم، مؤمن به نیروى مردم و معتقد به حق مردم را انتخاب کنند. (1/1/84 بیانات در صحن جامع رضوى‏)

کارى کنید که مردم بتوانند با رأى بالایى، یک شخص لایق و مدیر و متعبّد و متدیّن و مجرّب در امور اداره کشور انتخاب کنند. (13/2/76 بیانات مقام معظم رهبرى در دیدار با روحانیان و مبلّغان اعزامى در آستانه ماه محرّم‏الحرام‏)

شخصى سر کار بیاید که حقیقتاً عدالت و مبارزه‏ى با فساد براى او حائز اهمیت باشد. (11/2/84 بیانات در اجتماع بزرگ مردم کرمان‏)

... آنچه کشور احتیاج دارد، رئیس‏جمهور بانشاط، مصمم، کاردان، توانا، پیگیر و باحوصله است؛ رئیس‏جمهورى که قدر مردم را بداند؛ با مردم صمیمى باشد؛ براى مردم مجاهدت کند؛ براى مردم کار و تلاش کند؛ ظرفیت‏هاى کشور را آن‏چنان به کار بگیرد که مردم بتوانند از این ظرفیت‏ها در همه جا بهره‏مند شوند؛ رئیس‏جمهورى که اعماق کشور و روستاهاى دورافتاده براى او با تهران تفاوتى نداشته باشد؛ حق مردم شهرهاى بزرگ و کوچک در نظر او یکسان باشد؛ بتواند براى رفع تبعیض و پُر کردن شکاف میان ثروتمندان و فقرا تلاش و کار کند؛ رئیس‏جمهورى شجاع، با تدبیر و مؤمن به هدف‏هاى انقلاب و نظام باشد. (11/2/84 بیانات در اجتماع بزرگ مردم کرمان‏)

اگر خداى متعال توفیق دهد که رئیس‏جمهورِ کارآمدِ باکفایتِ پُرنشاطِ شادابى که علاقه‏ى به مردم و علاقه‏ى به عدالت و علاقه‏ى به رفع فساد و تبعیض براى او در درجه‏ى اولِ برنامه‏ها قرار داشته باشد، سر کار بیاید، من به شما عرض بکنم که بسیارى از مشکلات اساسى این کشور- چه مسائل داخلى و چه مسائل خارجى- حل خواهد شد. (11/2/84 بیانات در اجتماع بزرگ مردم کرمان‏)

بهترین، آن کسی است که درد کشور را بفهمد، درد مردم را بداند، با مردم یگانه و صمیمى باشد، از فساد دور باشد، دنبال اشرافیگرى خودش نباشد. آفت بزرگ ما اشرافیگرى و تجمل‏پرستى است؛ فلان مسئول اگر اهل تجمل و اشرافیگرى باشد، مردم را به سمت اشرافیگرى و به سمت اسراف سوق خواهد داد. ... یکى از اساسى‏ترین کارها براى اینکه ما جلوى اسراف را بگیریم این است که مسئولین کشور، خودشان، کسانشان، نزدیکانشان و وابستگانشان، اهل اسراف و اهل اشرافیگرى نباشند. چطور مى‏توانیم اگر خودمان اهل اسراف باشیم، به مردم بگوئیم اسراف نکنید؛ «أ تأمرون النّاس بالبرّ و تنسون انفسکم»؛ اولین کار این است که ما مسئولین کشور را، افرادى انتخاب کنیم که مردمى باشند، ساده‏زیست باشند، درد مردم را بدانند و خودشان از درد مردم احساس درد کنند. (22/2/88 بیانات در جمع مردم استان کردستان در میدان آزادى سنندج‏)

البته مسأله‏ى فساد هم که ما گفتیم، بسیار مهم است.مردم عزیز ما بدون اینکه بنده هم بگویم، این را مى‏دانند؛ اما من هم تأکیداً عرض مى‏کنم، اگر در جامعه‏اى پول و ثروت باشد، اما بد خرج شود، بدتر از این است که ثروت نباشد؛ چون هم محرومیتها به جاى خود باقى خواهد ماند، هم عدّه‏اى با آن ثروتهاى ناصحیح به‏دست‏آمده‏ى ناحق و توأم با فساد، فساد را به وجود مى‏آورند. تهى‏دست بودن قشرهایى از جامعه، خودش فسادآور است. لذا با فساد باید مبارزه شود. باید مبارزه‏ى با فساد از همه طرف- چه از طرف رئیس‏جمهورى که إن شاء اللّه مردم انتخاب خواهند کرد، چه از طرف بقیه‏ى قوا- دنبال شود. (28/2/80 بیانات در خطبه‏هاى نماز جمعه‏ى تهران‏)